ఇటీవల భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ, చైనా అధ్యక్షుడు జీ జిన్‌పింగ్‌తో సమావేశం కావడం, అంతర్జాతీయ రాజకీయాల్లో కీలక మలుపు తీసుకొచ్చింది. భారత్, చైనా, రష్యా మధ్య పెరుగుతున్న సాన్నిహిత్యం అమెరికాను మాత్రమే కాదు, పాకిస్తాన్‌ను కూడా ఊహించని స్థాయిలో ప్రభావితం చేసింది.
చైనా, పాకిస్తాన్ మధ్య అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన చైనా-పాకిస్తాన్ ఎకనామిక్ కారిడార్ (CPEC) ప్రాజెక్ట్‌లో భాగమైన మెయిన్ లైన్-1 (ML-1) రైల్వే అప్‌గ్రేడ్ నుంచి చైనా అనూహ్యంగా వైదొలిగింది.
పాకిస్తాన్‌కు చైనా షాక్ ఎందుకు?
పాకిస్తాన్ ప్రధాని షెహబాజ్ షరీఫ్ ఇటీవల బీజింగ్ పర్యటనలో CPEC ఫేజ్-2లో కీలక నిధులు, ప్రాజెక్టులు పొందడంలో విఫలమయ్యారు. ఆయన తిరిగి వచ్చినప్పుడు 8.5 బిలియన్ డాలర్ల MoUలు మాత్రమే తీసుకొచ్చారు—అవి వ్యవసాయం, ఎలక్ట్రిక్ వాహనాలు, సౌరశక్తి, ఆరోగ్యం వంటి రంగాల్లో ఉన్నా, ఉక్కు, ఇంధన, రైల్వే వంటి ప్రధాన పెట్టుబడులు లేవు.
అంతేకాకుండా, పాకిస్తాన్ ఆర్థిక సంక్షోభం, చైనా పెట్టుబడులపై రిస్క్ పెరగడం, ఐఎంఎఫ్ బైలౌట్లు, చైనా కంపెనీలకు బకాయిలు వంటి అంశాలు చైనాను వెనక్కి తగ్గేలా చేశాయి.
భౌగోళిక రాజకీయాల ప్రభావం
- వాషింగ్టన్‌తో ఇస్లామాబాద్ సంబంధాలు వేడెక్కడం
- SCO (షాంఘై కోఆపరేషన్ ఆర్గనైజేషన్) సమావేశంలో భారత్, చైనా, రష్యా మధ్య పెరిగిన సమీపతం
- భారత్-చైనా మైత్రి పాకిస్తాన్‌కు వ్యతిరేకంగా మారినట్టుగా భావించబడుతోంది
ఈ పరిణామాలు చైనా వైదొలిగే నిర్ణయానికి భౌగోళిక రాజకీయ నేపథ్యాన్ని అందించాయి.
CPEC & ML-1 ప్రాజెక్ట్ వివరాలు
CPEC (China-Pakistan Economic Corridor) అనేది చైనా జిన్జియాంగ్ ప్రాంతాన్ని పాకిస్తాన్ గ్వాదర్ పోర్ట్‌తో అనుసంధానించే 3,000 కి.మీ. మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్ట్. ఇది **బెల్ట్ అండ్ రోడ్ ఇనిషియేటివ్ (BRI)**లో కీలక భాగం.
ML-1 రైల్వే ప్రాజెక్ట్:
- 1,800 కి.మీ. పొడవు (కరాచీ నుంచి పెషావర్ వరకు)
- $6.8 బిలియన్ అంచనా వ్యయం
- CPECలో అత్యంత పెద్ద ప్రాజెక్ట్గా భావించబడింది
- ఇప్పుడు Asian Development Bank (ADB) ద్వారా నిధులు పొందేందుకు పాకిస్తాన్ ప్రయత్నిస్తోంది
🧭 భవిష్యత్ దిశ
ఈ పరిణామాలు పాకిస్తాన్-చైనా సంబంధాల్లో మార్పును సూచిస్తున్నాయి. పాకిస్తాన్ ఇప్పుడు బహుళపక్ష పెట్టుబడిదారుల వైపు మొగ్గుచూపుతోంది. Reko Diq వంటి ఖనిజ ప్రాజెక్టుల కోసం ADB ఇప్పటికే $410 మిలియన్ నిధులు ప్రకటించింది.
ఇది చైనా ఆధిపత్యం తగ్గడం, పాకిస్తాన్ మల్టీ-అలైన్‌మెంట్ వైపు అడుగులు వేయడం అనే సంకేతాలను ఇస్తోంది.
