హిమాలయ దేశం నేపాల్ మళ్లీ ఒక పెద్ద కల్లోలం చూసింది. గత వారం రోజులుగా యువత వీధులపైకి వచ్చి, ప్రభుత్వానికి గట్టిగా సవాల్ విసిరింది. సోషల్ మీడియా నిషేధం విధించడాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ లక్షల మంది విద్యార్థులు, యువకులు నిరసన బాట పట్టారు. ప్రభుత్వం ఆర్మీని దింపినా, బుల్లెట్లు పేల్చినా ఆందోళన తగ్గలేదు. డజన్ల సంఖ్యలో యువకులు ప్రాణాలు కోల్పోయినా ఆవేశం మరింత పెరిగింది. చివరకు పరిస్థితిని అదుపులోకి తెచ్చేందుకు ప్రభుత్వం వెనక్కి తగ్గి, సోషల్ మీడియా నిషేధాన్ని ఎత్తివేసింది. ఈ ఉద్యమానికి కర్త, కర్మ, క్రియ అన్నీ ఒకే పేరు—సుడాన్ గురుంగ్.
ముప్పై ఆరు యేళ్ళ వయసు మాత్రమే ఉన్నా, నేపాల్ యువతలో విప్లవ జ్యోతి రాజేసిన వ్యక్తిగా సుడాన్ దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశమయ్యాడు. ఒకప్పుడు ఈవెంట్ మేనేజ్‌మెంట్ రంగంలో పని చేస్తూ పార్టీలతో మునిగిపోయిన అతని జీవితం, 2015లో సంభవించిన ఘోర భూకంపంతో పూర్తిగా మారిపోయింది. ఆ విపత్తు తర్వాత “హమీ నేపాల్” అనే స్వచ్ఛంద సంస్థను స్థాపించి సేవా కార్యక్రమాల్లో నిమగ్నమయ్యాడు. అప్పటి నుంచి సామాజిక కార్యకర్తగా, ప్రజా సమస్యలపై స్వరం వినిపించే వ్యక్తిగా మారిపోయాడు.
ఈ నెల నాలుగో తేదీన నేపాల్ ప్రభుత్వం అకస్మాత్తుగా సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లపై నిషేధం విధించింది. దీనిని భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛను హరించే చర్యగా చూసిన యువత ఆగ్రహం వ్యక్తం చేసింది. అంతేకాదు, రాజకీయ నాయకుల అవినీతి, వారి పిల్లల విలాసవంతమైన జీవనశైలి యువతలో ఉన్న అసంతృప్తిని మరింత పెంచింది. “నెపో కిడ్” అనే హ్యాష్‌ట్యాగ్‌తో సోషల్ మీడియాలో వ్యతిరేక ప్రచారం జోరందుకుంది. ఈ నేపథ్యంలో సుడాన్ గురుంగ్ ఒకే పిలుపుతో యువతను ఏకతాటిపైకి తెచ్చాడు.
అయితే సుడాన్ హింసను ఎంచుకోలేదు. విద్యార్థులు తమ స్కూల్ యూనిఫార్మ్‌లోనే పుస్తకాలు చేతబట్టి పార్లమెంట్ ముందు శాంతియుత నిరసనకు రావాలని పిలుపునిచ్చాడు. ఆ పిలుపు క్షణాల్లోనే అగ్నిజ్వాలలా వ్యాపించింది. వేలాది మంది విద్యార్థులు వీధుల్లోకి వచ్చి ప్రభుత్వానికి గట్టి హెచ్చరిక పలికారు. పోలీసుల కాల్పుల్లో అనేక మంది యువకులు ప్రాణాలు కోల్పోయినా, సుడాన్ పదే పదే శాంతిని పాటించాలని విజ్ఞప్తి చేశాడు. రెచ్చగొట్టే చర్యలకు పాల్పడకుండా, ప్రపంచ దృష్టిని నేపాల్ వైపు తిప్పడంలో అతను విజయవంతమయ్యాడు.
చివరికి ప్రభుత్వానికి వణుకు పట్టింది. సోషల్ మీడియాపై విధించిన నిషేధాన్ని ఎత్తివేయక తప్పలేదు. దీంతో సుడాన్ గురుంగ్ పేరు దేశమంతా మారుమోగింది. రాజకీయ నాయకుల్లా ఆవేశపూరిత ప్రసంగాలు చేయకుండానే, సైలెంట్‌గా, స్పష్టమైన లక్ష్యంతో యువతను నడిపించగలడని నిరూపించాడు.
ఇకపై సుడాన్ రాజకీయాల్లోకి అడుగుపెడతాడా లేదా అనేది భవిష్యత్తు చెప్పాలి. కానీ ఒక విషయం మాత్రం ఖాయం—నేపాల్ యువత తమ హక్కుల కోసం ఎలా పోరాడాలో నేర్పిన ఆధునిక నాయకుడిగా సుడాన్ గురుంగ్ చరిత్రలో నిలిచిపోయాడు.
for ENGLISH VERSION
Gen-Z Uprising in Nepal – The Man Who Sparked the Fire: Sudan Gurung
